ضمن تشکر از دوست عزیزم کریم و نیز ترنج و سان، در مورد مطلب اسلام و مسلمانی لازم است نکاتی را ذکر کنم.
اینکه گفتم فضیلت با اسلام است منظور این نبود که فضیلت فقط و فقط با اسلام است بلکه به نظر من اسلام حاوی فضیلت به تمام معناست و این نافی اینکه دین دیگری نیز در بردارنده فضلیت باشد، نیست. باز باید تأکید کنم که معنای اینکه فضیلت با اسلام است این نیست که مسلمانان نمود و معنای فضیلت هستند، بلکه مقصود این است که اسلام (لطفاً بخوانید اسلام واقعی، همانکه محمد(ص) مبلغ و پیام آور آن بود) حاوی تمامی ارزشهای انسانی و الهی است که فضیلت خوانده می شوند. بنابراین بنده نگفتم که مسلمانی فضیلت است بلکه مدعیم که مسلمانی - اگر واقعاً سعی در پیروی از اسلام در تمامی شئون آن باشد - قطعاً راهنمای فضیلت خواهد بود و باز این بدین معنا نیست که با پیروی از دین دیگری مردمان به فضیلت رهنمون نخواهند شد. دیگر اینکه در مورد دین برتر بنده سخنی نگفته ام و اعتقاد دارم آن دینی برتر است که هدف غائی آن رساندن آدمیزاده به حقیقت و کمال باشد.
نکته دیگر اینکه نمی دانم ارتباط دین با ساختن جامعه مدرن چیست؟ آیا این دین است که پیشرفتهای تکنیکی و تکنولوژیکی را فراهم می کند یا تحقیق و تلاش و استمرار بشر در کشف قوانین حاکم بر جهان؟ آیا هدف دین مدرنیزه کردن جامعه بشری است یا هدایت بشریت به سوی خدا و خدائی شدن؟